Anyong Lupa at Tubig sa Asya

ASYA

HILAGANG ASYA

1.      ARMENIA-Yerevan 

2.      AZERBAIJAN-Baku 

3.      GEORGIA-T'bilisi 

4.      KAZAKHSTAN-Astana 

5.      KYRGYZSTAN-Bishkek 

6.      MONGOLIA-Ulaanbaatar(Ulanbator) 

7.      TAJIKISTAN-Dushanbe 

8.      TURKMENISTAN-Ashgabat 

9.      UZBEKISTAN-Tashkent 

TIMOG KANLURANG ASYA

1.      BAHRAIN-Manama 

2.      CYPRUS-Lefkosia(Nicosia) 

3.      IRAN-Tehran 

4.      IRAQ-Baghdad 

5.      ISRAEL-Jerusalem 

6.      JORDAN-Amman 

7.      KUWAIT-Kuwait City 

8.      LEBANON-Beirut 

9.      OMAN-Muscat 

10.  QATAR-Doha 

11.  SAUDI ARABIA-Riyadh 

12.  SYRIA-Damascus 

13.  TURKEY-ANKARA 

14.  UNITED ARAB EMIRATES-Abu Dhabi 

15.  YEMEN-Sana 

TIMOG ASYA

1.      AFGHANISTAN-Kabul 

2.      BANGLADESH-Dhaka 

3.      BHUTAN-Thimphu 

4.      INDIA-New Delhi 

5.      MALDIVES-Male 

6.      NEPAL-Kathmandu 

7.      PAKISTAN-Islamabad 

8.      SRI LANKA-Colombo 

TIMOG SILANGANG ASYA

1.      BRUNEI DARUSSALAM-Bandar Seri Begawan 

2.      CAMBODIA-Phnom Penh 

3.      EAST TIMOR-Dili 

4.      INDONESIA-Jakarta 

5.      LAOS-vientiane 

6.      MALAYSIA-kuala lumpur 

7.      MYANMAR-yangon(rangoon) 

8.      PHILIPPINES-manila 

9.      SINGAPORE-singapore city 

10.  THAILAND-bangkok 

11.  VIETNAM-hanoi 

SILANGANG ASYA

1.      CHINA-beijing 

2.      JAPAN-tokyo 

3.      NORTH KOREA-pyongyang 

4.      SOUTH KOREA-seoul 

5.      TAIWAN-taipei 

MGA URI NG ANYONG LUPA

ay binubuo ng isang heomorpolikal na yunit, at kadalasang nagkakaroon ng kahulugan sa kanyang anyo sa ibabaw at lokasyon sa tanawin, bilang bahagi ng [[kalupaan], at dahil sa katangiang iyon, kinakatawan ang isang elemento ng topograpiya. Kabilang din sa anyong lupa ang tanawing dagat at katangian ng mga bahagi ng tubig sa karagatan katulad ng look, tangway, dagat at iba pa, kabilang ang mga kalupaang nasa tubig, katulad ng bulubundukin at bulkang nakalubog, at malalaking palanggana ng karagatan na nasa ilalim ng manipis na tubig, para sa buong daigdig lalawigan at dominyo ito ng heolohiya.

·         KAPATAGAN — isang lugar kung saan walang pagtaas o pagbaba ng lupa, patag at pantay ang lupa rito. Maaaring itong taniman ng mga palay,mais,at gulay. Halimbawa: kapatagan ng gitnang Luzon.

·         BUNDOK — isang pagtaas ng lupa sa daigdig, may matatarik na bahagi at hamak na mas mataas kaysa sa burol. Halimbawa: Bundok Banahaw.

·         BULKAN — isang uri ng bundok sa daigdig na kung saan ang tunaw na bato ay maaaring lumabas dito mula sa kailaliman ng daigdig. May dalawang uri ng bulkan, una ang tinatawag na tahimik na kung saan matagal na hindi ito sumasabog, tulad ng Bulkang Makiling na matatagpuan sa lalawigan ng Laguna; at ang ikalawang uri naman ay aktibo na kung saan maaari itong sumabog anumang oras. Mapanganib ang ganitong bulkan. Maaari itong sumabog at magbuga ng kumukulong putik at abo. Halimbawa: Bulkang Pinatubo.

·         BUROL — higit na mas mababa ito kaysa sa bundok at ang halimbawa nito ay ang tanyag na Chocolate Hills ng Bohol sa Pilipinas. Pabilog ang hugis nito at tinutubuan ng mga luntiang damo sa panahon ng tag-ulan at kung tag-araw ay nagiging kulay tsokolate.

·         LAMBAK — isang kapatagan ngunit napaliligiran ng mga bundok. Marami ring mga produkto tulad ng gulay, tabako, mani, mais, at palay ang maaaring itanim dito. Halimbawa: lambak ng Cagayan

·         TALAMPAS — patag na anyong lupa. Ang kaibahan nito sa lambak ay nakalatag ito sa isang mataas na lugar. Halimbawa: Tagaytay, Tibetan Pleateau, Deccan Plateau(India), Paachgani (Maharashtra, India), Bolaven Plateau (Laos), Khorat Plateau (Isan, Thailand), Bashang Plateau(Laos)

·         BAYBAYIN — bahagi ng lupa na malapit sa tabing dagat. Halimbawa: Andaman Sea
Black Sea, Miditerran Sea, Yellow Sea, Arabian Sea, Philippine Sea, Sulu Sea, Celebes Sea, Caspian Sea, Persian Gulf (also known as Arabian gulf), Timor Sea, Bohai Sea, Bohol Sea, Camotes Sea

·         BULUBUNDUKIN — matataas at matatarik na bundok na magkakadikit at sunud-sunod. Halimbawa: Sierra Madre, Diwata-ilangang Mindanao at ang Caraballo at Cordillera.

·         PULO — mga lupain na napalilibutan ng tubig. Halimbawa: Borneo, Sumatra, Hokkaido, Gobi Dessert, Luzon, Visayas, Mindanao, Sri Lanka at Singapore, Melanesia "Black Island"

·         YUNGIB — mga likas na butas na may sapat na laki at lawak na maaaring pasukin ng tao at hayop. Halimbawa: Kuwebang Tabon

·         TANGWAY — pahaba at nakausling anyong lupa na naliligiran ng tubig. Halimbawa: Tangway ng Zamboanga, Tangway ng Bataan, Tangway ng Korea, Tangway Malayo

·         TANGOS — mas maliit sa tangway. Halimbawa: Tangos ng bolinao,Tangos ng Engano

·         DISYERTO — mainit na anyong lupa. Halimbawa: Gobi Desert, Blue Desert ( Egypt), Arabian Desert (Arabian Peninsula),  Namib Desert (Namibia), Libyan Desert (Libya), Gibson Desert (central Australian), Taklamakan Desert (China), Accona Desert (central Italy), Black Rock Desert (Japan)

·         KAPULUAN — mga grupo ng malalaki at maliliit na pulo na napapaligiran ng katubigan. Halimbawa: Japan, China, Indonesia, Philippines, ThaiLand

ANYONG TUBIG 

ay kahit anumang makahulugang pag-ipon ng tubig, kadalasang tinatakpan ang ibabaw ng isang planeta katulad ng Daigdig. Hindi kinakailangan na hindi gumagalaw o nakapaloob ang isang anyong tubig; ang mga ilog, sapa, kanal, agusan, bambang at ibang katangiang pang-heograpiya kung saan dumadaloy ang tubig mula sa isang lugar hanggang sa isa pang lugar ay tinturing din na anyong tubig

·         KARAGATAN - ang pinakamalawak at pinakamalalim na anyong-tubig. Maalat ang tubig nito. Halimbawa:Karagatang Pasipiko, Karagatang Atlantiko, Karagatang Indiyano, Karagatang Artiko, at ang Katimugang Karagatan.

·         DAGAT - malawak na anyong-tubig na mas maliit lamang ang sukat sa karagatan. Maalat ang tubig ng dagat sapagkat nakadugtong ito sa karagatan. Halimbawa: Dagat Timog Tsina, Dagat Pilipinas, Dagat Sulu, Dagat Celebes, at Dagat Mindanao.)

·         ILOG - isang mahaba at makipot na anyong tubig na umaagos patungong dagat. Nagmula ito sa maliit na sapa o itaas ng bundok o burol. Halimbawa: Ilog Nile- Vietnam, Ilog Yangtze- China, Yellow River- China, Ilog Amur- China to Russia, Ilog Jordan- Syria, Ilog Pasig- Pilipinas, Ilog Ob- Russia, Ilog Tigris- Turkey Iraq, Huanghe River- China, Ganges River- India

·         LOOK - isang anyong-tubig na nagsisilbing daungan ng mga barko at iba pang sasakyang-pandagat. Maalat din ang tubig nito sapagkat nakadugtong ito sa dagat o sa karagatan. Halimbawa: Ang Look ng Maynila, Look ng Subic, Look ng Ormoc, Look ng Batangas, at Look ng Iligan

·         GOLPO - isang malawak na look. Halimbawa: Golpo ng Tonkin (South China Sea), Golpo ng Bahrain, Golpo ng Oman, Golpo ng Aden, Golpo ng Suez

·         LAWA - isang anyong tubig na napapaligiran ng lupa. Halimbawa: Dagat Caspian, lawa ng Baikal (Sibera), Lawa ng Tanganyika (Tanzania), (Antarctica) Lawa ng Vostok, (Australia)Baras-Baras, (Europa) Lawa ng Ladoga, Lawa ng Onega( Rusya), (Hilagang Amerika) Lawa ng Superior, (Timog Amerika) Lawa ng Titicaca

·         BUKAL - anyong tubig na nagmula sa ilalim ng lupa. Halimbawa: bukal ng tongonan sa leyte, tiwi hot spring sa albay at pansol sa laguna.

·         KIPOT- makitid na daang-tubig na nag-uugnay sa dalawang malaking anyong tubig tulad ng dagat o karagatan. May kabuuang 200 ang kipot sa Pilipinas dahil sa pagiging kapuluan nito. Halimbawa: Kipot ng San Juanico, Kipot ng Guimaras

·         TALON - matarik na pagbaba ng tubig sa isang sapa. Halimbawa: Talon ng Maria Cristina (Mindanao), Talon ng pagsanjan (laguna)

·         BATIS - isang ilug-ilugan o saluysoy na patuloy na umaagos na tubig. Halimbawa: Batis ng Lantay (Bukidnon),